Masterclass Over Leven op de werkvloer

Wat als je kindertijd allesbehalve veilig was? Minstens 600.000 mensen in Vlaanderen hadden een pijnlijke jeugd. 1 op de 10 kinderen krijgt te maken met kindermishandeling. Dat kan gaan om verwaarlozing, grensoverschrijdend gedrag (fysisch, psychisch of seksueel), afstoting of om het gevoel nooit goed genoeg te zijn voor je ouders. Welke vorm het ook aanneemt, de impact op het latere functioneren is niet te onderschatten. De hersenen van een kind dat gedurende lange tijd in spanning en angst leeft, loopt schade op en deze sporen kunnen een leven lang nazinderen. Het aantal mensen dat er in alle stilte mee kampt, is hoog. Net als de onwetendheid over de gevolgen op latere leeftijd.

Tijd om dit thema – ook op de werkvloer – bespreekbaar te maken. Omdat ruimte en erkenning herstel bevordert en helpt om beter te functioneren.

Ik heb geleerd dat het niet waar is wat ze over het verleden zeggen,

dat je het kunt begraven.  (Khaled Hosseini, De vliegeraar)

Prof. Peter Adriaenssens (kinderpsychiater en traumatherapeut), Valerie Van Peel (beleidsdeskundige kindermishandeling en overlever van kindermisbruik) en Meredith Van Overloop (senior coach en overlever van kindermishandeling) schreven een boek dat overlevers een stem geeft ('Over Leven. Moed en groei na kindermishandeling en misbruik') en de omgeving taal aanreikt om moeilijke onderwerpen te bespreken. Zij nodigen je in deze opleiding uit om een omgeving te creëren waar mensen zichzelf mogen zijn met hun verhaal. In alle kwetsbaarheid, in alle kracht.

Deze opleiding is bedoeld voor leidinggevenden, managers, HR professionals, coaches, therapeuten, trainers en L&D professionals.

• Je krijgt wetenschappelijk onderbouwde inzichten over de impact van de patronen die in de jeugd ontstaan en de gevolgen ervan op het latere leven én op de werkvloer.
• Je leert hoe overlevingsmechanismes een leven lang kunnen nazinderen, hoe ze te (h)erkennen op de werkvloer en hoe ermee om te gaan.
• Je leert het onderscheid te maken tussen posttraumatische groei (de krachten die voortvloeien uit het overleven van overweldigende gebeurtenissen) en de ongewenste effecten van traumasporen in het brein.
• Via concrete voorbeelden op de werkvloer en uitwisseling van praktijkvraagstukken en best cases, ontdek je hoe wijdverspreid het op de werkvloer aanwezig is en krijg je taal om het te bespreken en ermee om te gaan.
• Je krijgt een dieper inzicht in je eigen patronen en overlevingskrachten.
• Je leert wat er cruciaal is om bij te dragen aan een trauma-sensitieve omgeving.

BLOK 1: VOELEN

1. Erkenning

Op de werkvloer zijn we allemaal mensen. We verlangen allemaal om aanvaard te worden voor wie we zijn, los van afkomst, verleden en onze eigen unieke worstelingen. Een veilig (werk)klimaat creëren we samen. Een omgeving waar iedereen gewoon zichzelf mag zijn.

Hoewel de Belgen zich bewust zijn van de problemen in verband met mentaal welzijn op het werk, vinden ze het moeilijk om erover te praten. 78% van de werknemers zegt dat het moeilijk is om over mentale problemen te praten in een professionele omgeving. 41% zegt het moeilijk te vinden om over hun geestelijk welzijn te praten in privékring, met hun familie of vrienden. Men is bang voor oordeel of om niet begrepen te worden. Mentaal welzijn heeft ook impact op de bedrijfsprestaties: 82% van de werknemers geeft aan dat hun motivatie zou toenemen mocht HR en/of leidinggevenden acties ondernemen om het welzijn te verbeteren, 79% stelt dat hun productiviteit zou verhogen en 79% dat hun loyauteit zou toenemen.

Ontkenning is een schild dat mensen over zich heen kunnen trekken om zich los te snijden van wat er is gebeurd. Ontkennen is overigens nog iets anders dan het gebeurde emotioneel vermijden of er niet aan denken. Bij ontkenning vervormt het slachtoffer de waarheid van wat er is gebeurd om het te laten passen in een schijnbaar gewoon leven. Bij vermijding weet de betrokkene wel wat er gebeurd is en voelt hij of zij de impact wel, maar tracht er telkens een bocht omheen te maken.

Erkenning is de sleutel naar herstel, want ontkenning kost vreselijk veel energie. Je krijgt een kapstok en taal aangereikt om met dit thema aan de slag te gaan.

2. Stress en kwetsuren

Voor velen onder ons is 'voelen' een uitdaging. En toch zijn denken en voelen altijd aanwezig.  Hoe verhouden deze twee delen zich tot elkaar op de werkvloer? Is er ruimte voor beide?

Na overweldigende gebeurtenissen kan het lichaam en het brein overschakelen op een overlevingsmodus. Het gevoel wordt weggestopt zodat men verder kan. In een professionele context kan dat handig zijn. Rationaliteit wordt gewaardeerd. Hoe kunnen we dan toch opnieuw ruimte geven aan gevoel? Welke balans willen we? Hoe gaan we om met stress? Op welke manier bepalen kwetsuren uit het verleden stress-coping mechanismes?

Onverwachte felle emoties op de werkvloer kunnen voorkomen.   Hoe leren we ze beter te kaderen, te begrijpen. Bepaalde situaties kunnen een trigger zijn. Het gebeurt automatisch en razendsnel. Op de werkvloer komen we het regelmatig tegen in het kader van feedbackgesprekken, assessments, evaluatiegesprekken of in teaminteractie.  Heb je inzicht in je eigen triggers? Ken je als collega’s elkaars triggers? Wat als een leidinggevende getriggerd wordt en uitbarst in woede of in controledwang? Wat als iemand tijdens een evolutiegesprek plots dichtklapt? Hoe bespreekbaar is dit? Wat doe je in zulke situaties?

Glimmers zijn het tegenovergestelde; het zijn flitsen van veiligheid. Ook dat mechanisme verloopt onbewust. Hoe creëer je een omgeving waarin er meer glimmers zijn dan triggers?

BLOK 2: VERTROUWEN

1. Hechting

50% van de mensen is veilig gehecht, de andere helft is dat niet.  Onderzoek wijst uit dat emotioneel afwezige ouders een kind opzadelen met een gebrek aan vertrouwen in zichzelf en anderen. Hetzelfde effect ziet men ook bij wie moet opgroeien in armoede, in een vechtscheiding, na een vlucht, oorlog of ernstige kinderziekte. Om zich alsnog veilig te voelen zal men ofwel heel dicht komen bij mensen en hen willen pleasen, ofwel net afstand houden om niet gekwetst te worden.

In het professionele leven kan dit ervoor zorgen dat je geen loonsverhoging of promotie vraagt uit angst om afgewezen te worden. Of dat je creatieve ideeën niet tijdig durft inbrengen. Op die manier blijft heel wat talent onder de radar. Of je gaat als leidinggevende je medewerkers micro-managen omdat je een basisvertrouwen in mensen mist. Of je gaat net heel hard werken om aan jezelf te bewijzen dat je wél mag bestaan. Je klimt hogerop de sociale ladder en verwerft aanzien. Je bereikt je doel en toch voel je iets knagen.

We introduceren de kracht van kwetsbaarheid in balans met waardigheid. 

Hoe vertaalt zich dat in een professionele omgeving en hoe bepaalt hechting een bedrijfscultuur? We bekijken deze patronen op de werkvloer en leren ruimte te maken voor heling.

2. Waardering

Onze littekens kunnen het geven en/of ontvangen van waardering in de weg staan. Een gemis wordt onbewust gecompenseerd door de beste te willen zijn en actief op zoek te gaan naar goedkeuring. Het gemis aan ouderlijke waardering kan een stuwkracht zijn naar succes. Vaak belanden deze mensen hoog op de hiërarchische ladder, waarbij de waardering voor zichzelf niet altijd volgt. Het 'imposter syndrome' kan opduiken. Waarom vinden mensen het moeilijk om complimenten te geven en/of te ontvangen?

We geven je inzichten in de onderliggende patronen van vertrouwen en waardering en reiken je taal aan om zowel persoonlijk als met uw collega’s waardering op de werkvloer te beleven, op een authentiek niveau, dieper en verbindender dan ooit.

Wij merken dat organisaties die een plek geven aan kwetsbaarheid, een hogere werknemerstevredenheid hebben, minder retentie-issues en een groter aanbod hebben in de war for talent. Waardering krijgen op de werkvloer speelt hierbij een cruciale rol.

BLOK 3: WAT HELPT?

Wanneer een kind heel vroeg de rol krijgt van adviseur, verzorger, trooster of bemiddelaar ontstaat een patroon dat 'parentificatie' wordt genoemd. Vaak zijn overlevers van kindermishandeling in het latere leven plantrekkers, ondernemend, zelfstandig. Doordat ze zich al heel vroeg als een volwassene moesten gedragen, nemen ze graag verantwoordelijkheid op zich. Het zorgen voor anderen was immers een manier om zich in veiligheid te brengen. Deze positieve gevolgen vallen onder post-traumatische groei.

Het innerlijk kind werd daarbij evenwel weggestopt. Het kind dat zonder meer om hulp kon vragen. Het kan dus ook voorkomen dat mensen zichzelf voorbijrennen omdat ze teveel bezig zijn met de verwachtingen van anderen. Het is tevens een manier om de eigen kwetsuren niet te voelen.

Door te onderzoeken waar overlevingsmechanismes helpen wanneer gezonde zelfzorg aan de orde is, groeien we als mens. We leren om parentificatie te gebruiken, in plaats dat het aanstuurt. 

Hoe help je anderen om te focussen op groei en kracht? Hoe vermijd je om jezelf in een positie te zetten van 'redder'? Wat helpt om volop in het heden te staan met een positieve blik naar de toekomst?

Tijdens blok 3 maken we veel ruimte voor jouw praktijkvraagstukken.

• De opleiding is interactief. Er is ruimte voor inbreng van eigen cases, zelfreflectie en het veelvuldig uitwisselen van ervaringen.
• Er wordt gebruik gemaakt van diverse werkvormen: getuigenissen, zelfreflectie, praktische kapstokken, praktijkcases, wetenschappelijke onderbouwing, intervisies, workshops in kleine groepen, een persoonlijk actieplan.
• Maximum aantal deelnemers: 15

• Boek 'Over Leven. Moed en groei na kindermishandeling en misbruik', Valerie Van Peel, Meredith Van Overloop, Anna Defossez en Peter Adriaenssens
• Bijkomend didactisch materiaal en modellen

Wist je dat je als deelnemer wellicht recht hebt op één of meerdere opleidingssubsidies? Je leest er hier alles over. 

Deze opleiding komt specifiek in aanmerking voor:

Prof. Peter Adriaenssens is kinder- en jeugdpsychiater. Gedurende 35 jaar was hij kliniekhoofd en hoofddocent jeugdpsychiatrie in UZ Leuven en directeur van het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling van Vlaams-Brabant. Trauma was een kernthema in zijn werk en publicaties en dat loopt door in een praktijk die hij tot vandaag verder zet. Hij was en is actief als erkend opleider gezins- en relatietherapie. In 2023 ontving hij nog de 'Abraham Maslow Award' voor innoverend werk als psychotherapeut. Daarnaast is hij auteur van vele boeken over opvoeding en gezin en graag geziene gast in tal van actua-programma’s.

Al decennia maakt Peter Vlaanderen wakker over wat onze kinderen overkomt. En hoe we als maatschappij te lang hebben weggekeken. Hij leerde Vlaanderen opvoeden en gaf slachtoffers van kindermishandeling en -misbruik een stem.

Als expert blijft hij mee aan de kar trekken om het thema bespreekbaar te maken. Als geen ander kan hij in heldere taal de essentie weergeven en inspireert hij met zijn wijsheid en schat aan ervaring.

Als overlever van kindermishandeling voelde Meredith zich als jongvolwassene niet veilig bij mensen (inclusief zichzelf) en ging op zoek naar 'de handleiding'. Ze studeerde af als hippotherapeute en volgde een traject transactionele analyse (psychotherapeutische methode). Deze invalshoek opende haar ogen en de trein was vertrokken.

Meredith werkte gedurende 20 jaar in de uitzendsector (Vedior) waar ze diverse professionele rollen combineerde met de functie van interne trainer en coach. In 2008 richtte ze haar eigen bedrijf op.  Triangis verzorgt sinds 2008 drietalige opleidingen voor organisaties die willen investeren in welzijn op het werk, leiderschap en teamontwikkeling. Meredith schreef boeken over persoonlijke groei en motiverende bedrijfscultuur. Vandaag is ze oa procesfacilitator voor intervisietrajecten van HR-medewerkers, L&D-Managers en VTMO’s (verantwoordelijke team, mens  en organisatie). Ze staat gekend voor haar milde blik en pragmatische aanpak. Ze volgde diepgaande trainingen in Londen (David Harris) om aan de slag te gaan als Horse Assisted Coach in corporate omgevingen en specialiseerde zich in lichaamsgericht traumawerk met paarden.

De laatste 2 jaar modereerde Meredith lotgenotengroepen, in opdracht van het Vlaams Expertisecentrum Kindermishandeling ( VECK / echo).  Ze leidde moderatoren op om een veilige sfeer te creëren waar iedereen vrijuit mag praten en er zonder oordeel naar elkaar geluisterd wordt. Dat hebben we met zijn allen broodnodig. Onder de cijfers van depressie en burn-out, onder vele conflicten op de werkvloer, … zitten vele traumasporen.

In haar twintigjarige ervaring als manager en interne trainer/coach in de uitzendsector ervaarde Meredith niet enkel haar eigen traumasporen, maar detecteerde ze deze ook bij heel wat collega’s én klanten. Ze heeft aan den lijve ondervonden hoe helend het kan zijn, als HR of een leidinggevende op de hoogte is van je verhaal en er traumasensitief mee omgaat en verzamelde heel wat voorbeelden vanuit de praktijk. 

Valerie is een licentiate communicatiewetenschappen met een postgraduaat journalistiek. Ze werkte als redacteur voor tv-programma’s, als (politiek) journalist en later als woordvoerder en fractiesecretaris. In 2012 werd ze verkozen als OCMW-voorzitter in Kapellen. Twee jaar later als kamerlid. Vandaag is ze afscheidnemend politica en beleidsspecialist in ondermeer kinderbescherming. Als ervaringsdeskundige strijdt ze voor de rechten van elk kind. Samen met John Crombez zorgde ze ervoor dat kindermisbruik niet langer kan verjaren. Haar authentieke en ontwapenende communicatiestijl, steeds to-the-point en eerlijk-tot-op-het-bot- inspireert anderen. Valerie was de initiatiefneemster van het boek Over Leven, moed en groei na kindermishandeling en misbruik. Ze wilde het boek schrijven dat zij en haar lotgenoten tot dan hadden gemist. Een boek waarin de kracht van slachtoffers centraal staat. Een boek van hoop en perspectief. Op 12 maart werd 'Over leven' gelanceerd in het Casino Kursaal van Oostende. Een week later was de eerste druk al uitverkocht. Sindsdien vinden lotgenoten de weg naar haar mailbox en naar elkaar. Voor velen betekent het boek de aanzet om voor het eerst te praten over wat hen overkwam. En zo de eerst stap naar herstel en begrip te zetten.

In de HRDA 'Masterclass: Over Leven op de werkvloer' spreekt ze niet enkel vanuit haar ervaringsdeskundigheid als overlever van kindermisbruik, maar ook vanuit haar rijke professionele ervaring in diverse werkomgevingen en binnen het beleid. Valerie inspireert en enthousiasmeert. Ze beschikt over een schat aan ervaringen en is in staat om zich kwetsbaar op te stellen en tegelijkertijd mensen veel kracht en energie te geven. Haar authenticiteit en enorme drijfveer om de wereld beter te maken zijn een enorme meerwaarde die ze meebrengt als begeleider en trainer.