Ikigai. De zin van wie je bent en wat je doet op het werk

We weten allemaal hoe moeilijk het is om de juiste mensen te recruteren. Om hen vervolgens 'in hun waarde' en 'in hun kracht' te erkennen en te laten groeien. Om hen te zien bloeien, met en door en in je organisatie.  De ideale, gelukkige, tevreden, volkomen medewerker lijkt een vage utopie. Of we investeren in leiderschapsontwikkeling en/of corporate well-being programma's – en we denken dat we daarmee de problemen zullen oplossen.

Ondertussen steunen organisaties in Japan al twee millennia lang op een stevige maar toegankelijke methodologie om mensen te helpen om 'in hun waarde' en 'in hun kracht' te staan en om de weg te vinden naar hun 'raison d’être', de kern van hun Zelf. De methode draagt de naam ikigai of 生き甲斐. Ze is gegroeid uit een hybride mengsel van taoïsme, zenboeddhisme en Japanse filosofie, maar vooral gekruid met een goede portie 'gezond (boeren)verstand'. 

In 1966 werd de methode herontdekt door psychotherapeute Kamiya Mieko (1914-1979). Zij leidde een sanatorium voor melaatsen, vertaalde Marcus Aurelius en Foucault, schreef een thesis over Virginia Woolf en schreef daarnaast ook nog Ikigai-ni-Tsuite ('Een betekenisvol leven') dat in 1966 verscheen en tot vandaag geldt als een klassieker in de Japanse motivationele literatuur.

Op basis van Kamiya Mieko’s werk is ikigai de laatste jaren een wereldwijde hype geworden, druk gebruikt door iedereen die met zingeving en betekenisvol engagement bezig is, inclusief de professionele sectoren van talentmanagement, organisatieontwikkeling en leren & ontwikkelen. 

“Je komt slechts tot je ikigai als je daar klaar voor bent. Maar als je in je Ikigai verblijft, heb je vrede met al je verlangens, ervaar je alleen nog liefde en geluk, ben je voortdurend verweven in een context met anderen, weet je het leven naar waarde te schatten en kom je uiteindelijk tot zelfrealisatie.”(Kobayashi Tsukasa, in: Ikigai — jibun no kanosei, kaikasaseru katei)

• Spoiler 1: Na deze sessie ga je naar huis met een heel nieuwe visie op wie je bent of wie je kan zijn.
• Spoiler 2: Na deze sessie weet je hoe je anderen kan helpen om te zijn wie ze zijn – en dit fijn te vinden.
• Spoiler 2: Na deze sessie heb je waarschijnlijk zin om op studiereis te gaan naar Japan!

Je bent recruiter, organisatieontwikkelaar, organisatiecoach, HR-manager, HR business partner, people manager, team leader, leidinggevende, manager, consultant, trainer, coach.

• Via vraag- en lijstspellen ben je tot inzicht gekomen van wat je kan, wat je graag doet, welke je waarden en je ethische maatstaven zijn en wat je in een samenwerkingsverband voor de ander kan betekenen – je hebt, kortom, ontdekt wie je bent.
• Via storytelling, user stories, dialoogvormen en online opstellingen heb je dit zelfinzicht gevisualiseerd (en zodoende verdiept en 'be-eigend').
• Via intervisie en vraagstellingstechnieken, geleend uit Japanse en Indische dierenverhalen, van Griekse filosofen en uit de praktijk van Toyota Kata, heb je geoefend om anderen mee te nemen in je opstelling - en je hebt op deze manier methodes ontwikkeld om anderen te faciliteren in het vinden van hun eigen Ikigai.
• Je hebt geoefend in manieren om het geleerde in de praktijk te brengen in je eigen werkomgeving.

• online opstelling in kunst
• user stories en storytelling: voorbeelden en technieken
• vragen, échte vragen, dialoogvragen: voorbeelden en technieken
• lijstspellen
• je eigen Ikigai
• dialoog
• Japanse en Indische raadsels en verhalen over dieren en zelfrealisatie
• inleiding tot de coaching-kata
• de ikigai van iemand anders faciliteren
• toepassingsgebieden
• afsluitende user stories

• een nieuwe kijk op jezelf.
• een nieuwe kijk op hoe je in het leven staat.
• een nieuwe kijk op je eigen relaties en activiteiten en op wat belangrijk is voor je.
• een eenvoudige techniek om jezelf en anderen te helpen om 'in je ikigai' te blijven.
• inzichten en praktijkvoorbeelden van hoe je ikigai kan toepassen in je eigen leef- en werkomgeving.

• Deze online workshop is speciaal ontwikkeld binnen een live online framework: alle werkvormen zijn gemaakt op maat van een online werkomgeving. We voorzien verschillende kamers en break-out ruimtes waar de deelnemers met mededeelnemers van hun keuze kunnen samenzijn, in stilte of in overleg.
• De workshop balanceert op een opeenvolging van heel diverse werkvormen en houdt voortdurend een delicaat evenwicht tussen interactie en introspectie.
• Deze opleiding is het bewijs dat online leren ook heel creatief, verrassend, enthousiasmerend en bruisend kan zijn.

• Online achtergrondliteratuur: Kamiya Mieko, Akihiro Hasegawa, Francis Laleman, Andrew Juniper, Thich Nhat Hanh, Ken Mogi, Nicholas Kemp, e.a.

Deze opleiding komt specifiek in aanmerking voor:

• Werkbaarheidscheques 
• Opleidingspremie Brussels Hoofdstedelijk Gewest 

Francis werkt al 45 jaar met mensen en groepen, kunst, en de natuur. Hij leest, schrijft, schildert, tuiniert, en speelt. Hij is een partner, minnaar, en vader. Maar het leerpad in al  deze dingen gaat over steile bergen en diepe dalen – en veel strepen heeft hij nog niet verdiend. Stiekem hoopt hij dat blijven spelen en reflectie de sleutels zijn, maar hij weet nog niet op welk slot precies die zullen passen. Waarschijnlijk is loslaten het echte geheim, maar daar is hij voorlopig nog niet zo goed in.

Francis is dus op weg, Ook letterlijk. Afkomstig uit de de klei in de polders langs de Noordzeekust, waar de meeuwen roepen en aan de horizon de zon op de krijtrotsen van Dover zingt, als een sirene. Bijna twintig jaar woonde, leerde en werkte hij hoog in de bergen van de Himalaya, in India, en in Sri Lanka. Hij keurde zichzelf af als Boeddhistische monnik - maar blijft op zoek naar de beste manier om studenten de wonderen van de Sanskrit en Paliliteratuur te helpen ontdekken. En schrijven. Ondertussen heeft Francis de eerste bladzijde geschreven van wel honderd ingebeelde boeken. Omhelzen wat niet kan is dus een levenskunst. En altijd weer spelen met wat misschien mogelijk is.

Het is in het sociaal werk, met andere afgekeurden en mislukkelingen, op straat en in de rijstvelden, dat Francis ontdekte dat kinderen veel liever en beter leren dan volwassenen. Geinspireerd door Rabindranath Tagore, Paolo Freire en Augusto Boal belandde Francis ten slotte in de wereld van niet-conventioneel leren, waarin hij snel een stevige internationale reputatie uitbouwde, eerst in India en later daarbuiten, eerst bij de “unteachables,”, daarna ook in de nette kantoren van het bedrijfsleven.

Francis woont in Singapore. Je vindt hem op de meest onwaarschijnlijke plekken: in een telecombedrijf, een rijstfabriek, op een vrachtschip, in een opvanghuis in Jakarta. Hij is lid van The Scrum Alliance en The Systemic Design Association, geeft les aan The London Scrum Academy, is adviseur bij People Before Patients. Hij reist nog steeds de wereld rond met workshops over leren leren, levenslessen, Boeddhistische systeemtheorie, OD, Design, UX, Scrum, Agile, en de kunst van het faciliteren.  

Ikigai pikte hij op in Japan, en in 2018 trok hij naar een Japans eiland om zich verder in het onderwerp te verdiepen. In de loop van 2024 verschijnt van hem bij de Buechergilde (Duitsland) een boekje over ikigai, met originele vertaling van stukken uit Ikigai ni-Tsuite van Kamiya Mieko. Het boekje kwam tot stand in samenwerking met Stephanie Fehr en is gebaseerd op 5 jaar samen ikigai workshops faciliteren (2018-2023).