Groepsdynamica: werken met groepen

Groepen hebben hun eigen dynamiek, die een grote invloed heeft op hoe mensen leren, samenwerken en presteren. Of het nu gaat om een team op de werkvloer, in een training of een workshop, de groepsdynamica bepaalt hoe deelnemers zich gedragen, welke rollen er ontstaan en hoe effectief de interacties zijn. Onzichtbare processen zoals informele hiërarchie, onderlinge loyaliteit en groepsenergie spelen hierin bijvoorbeeld een belangrijke rol.

Succesvol werken met groepen vereist een inzicht in de groepsprocessen en het onder de knie krijgen van specifieke vaardigheden om deze processen goed te kunnen begeleiden. Of je nu trainer, coach, leidinggevende of HR-professional bent, deze opleiding zal je helpen om bewuster en effectiever met groepen te werken.

Trainers, managers, HR-deskundigen, coaches, consultants, leidinggevenden, groepsbegeleiders, sprekers en iedereen die met groepen werkt en graag dat wat onzichtbaar is bewuster zou kunnen hanteren.

• Je behandelt de groep als leerinstrument.  Je past groepsdynamica bewust toe.
• Je kan omgaan met onzichtbare bronnen en energielekken in groepen.
• Je bent je bewust van jouw natuurlijk plek in een groep en kan dit bewust hanteren in je rol als (bege)leider van een groep.
• Je kan ‘het werken met groepsbeelden‘ inzetten in je eigen werk.
• Je ziet hoe je groep in elkaar zit, wat er speelt en leeft onder de oppervlakte, tussen de regels door.  Je kan dit aanwenden om je groep een volgende (ontwikkel)stap te laten zetten.
• Je ziet in welke fase van ontwikkeling je groep zich bevindt.
• Je weet wat je kan doen om iedereen een passende plek te geven in de groep. Je weet hoe je groep te begeleiden bij het zetten van een volgende ontwikkelstap.
• Je houdt bij de keuze van je werkvormen ook rekening met de groepsaspecten, niet enkel met de inhoudelijke.
• Je bent je bewuster van je persoonlijke energiedetectie systeem en kan dit doelgerichter inzetten.

• De fasen van groepsontwikkeling: van startende tot mature groep. Kenmerken van de verschillende fasen, kwaliteiten en aandachtspunten, relatie onder de groepsleden en relatie tot de begeleider van de groep (forming, norming, storming en performing).
• De groepsdynamische wetten: principes van de informele leider, het zwarte schaap, neutraliteit en loyauteit in een groep.
• De ideale leergroep: de groep als leerinstrument. Hoe het groepsproces gebruiken ter versterking van het individueel leren? Door o.a. verantwoordelijkheid voor elkaars leren te installeren, de groep als bron van kennis en expertise aan te wenden, het hier en nu te benutten en de diversiteit maximaal in te zetten.
• De rol, de plaats en de impact van de (bege)leider in/op het groepsgebeuren: inzicht verwerven in de eigen natuurlijke plek t.a.v. een groep en de consequenties hiervan op de begeleidersstijl, persoonlijke drive met daaraan gelinkte kwaliteiten en valkuilen.
• Energie als betrouwbare parameter voor het groepsproces: het eigen waarnemingsinstrument beter leren kennen, gevoeligheid voor groepsenergie en -lading vergroten, soorten groepsenergie leren onderscheiden, leren interveniëren vanuit energetisch perspectief.
• Groepsbeelden: een rijk hulpmiddel voor een groeps(bege)leider. Leren hanteren van groepsbeelden (expliciet en als interne visualisatie) om een groep te kunnen situeren in haar ontwikkelfase en van daaruit gerichte interventies te kunnen doen.
• Didactische werkvormen bekeken vanuit groepsdynamica: methodieken die focussen op het creëren van veiligheid, maximale interactie en betrokkenheid op elkaar en constructief feedback geven (o.a. deelrondes, werken in duo’s en subgroepen, werken met metaplan, feedbackcarroussel).

• De training is uitgesproken actief,  ervarings- en praktijkgericht.
• De aangereikte modellen worden al doende opgebouwd.
• De inzichten en concepten worden consequent vertaald naar de eigen professionele situatie.
• Daar waar mogelijk wordt met het ‘hier en nu’ gewerkt, met name de leergroep die zich tijdens de training ontwikkelt.
• Deelnemers worden uitgenodigd om over hun rol als groeps(bege)leider te reflecteren en constructief kritische feedback uit te wisselen. 
• Er worden maximum 12 deelnemers toegelaten.

• HRDA handouts: De groep als leerinstrument: groepsdynamica.
• Boek: Silvia Prins: Teamleiderschap als ambacht 

• Op deze pagina vind je meer informatie over het ruime aanbod train de trainer opleidingen van HRD Academy: Train the trainer opleidingen bij HRD Academy.
• Op deze webfiche vind je een overzicht van de coachopleidingen bij HRDA: Coach worden - Overzicht van coaching opleidingen bij HRD Academy
• Een overzicht van onze opleidingen leidinggeven vind je hier: Opleidingen voor leidinggevenden bij HRD Academy
• Meer informatie over de HR opleidingen van HRD Academy: Opleidingen HR bij HRD Academy.

Wil je weten welke competenties essentieel zijn voor een professioneel trainer?  In deze blog lichten we de 7 competenties toe van een business trainer.  Ben je benieuwd hoe je zelf op deze competenties scoort?  In deze zelfscan krijg je een helder zicht op je sterktes en groeikansen als trainer.

Tamara Lenaerts is handelsingenieur, theaterregisseur en instructor Deep Democracy. Zij behaalde een aggregaatsdiploma, volgde een intensieve training in het leiden van groepen en teams en een opleiding tot organisatieopsteller. Ze verdiept zich daarnaast in mindfulness en lichaamswerk.  Tamara werkte de voorbije 25 jaar in de wereld van Learning & Development; een 7-tal daarvan als verantwoordelijke L&D (bij de Federale Overheid en bij de Colruyt Group) en een 9-tal jaar als medebestuurder en coach-trainster bij een bureau voor training, coaching en consulting. Wat leidde tot een uitgebreide expertise in het ontwikkelen en geven van trainingen rond leidinggeven en communicatie, in het begeleiden van teams en in het uittekenen van een trainingsbeleid binnen (overheids)organisaties.  In 2009 richtte ze laDuende op. Vanuit deze organisatie focust zij zich voornamelijk op de procesmatige kant van het werken met leergroepen en teams, op dat wat speelt onder de oppervlakte. Sinds 2016 draagt ze via She & Company ook haar steentje bij aan een vrouwelijkere wereld. De ervaring die ze verwierf met het opzetten van tien vrouwenfestivals en ettelijke -cirkels, vertaalt ze nu ook in een aanbod rond genderdiversiteit naar organisaties.  Haar manier van werken is intens, intuïtief, speels, praktijkgericht, al doende en constructief spiegelend.  Tamara is naast lead trainer ook programmacoördinator van de Opleiding tot professioneel trainer bij HRD Academy.