De 7 coachvaardigheden van inspirerend coachen

Wat is coaching?

Volgens Jef Clement, auteur van Inspirerend Coachen is coaching het uitlokken en ondersteunen van leren.  

De 7 essentiële coachvaardigheden volgens Jef Clement

Jef Clement beschrijft in zijn boek 'Inspirerend Coachen' zeven basisvaardigheden voor uitdagend en inspirerend coachen. Als je deze vaardigheden systematisch inzet, kan het coachen eigenlijk niet misgaan.  

1. Exploreren

Je helpt je coachee om vrij te verkennen: gevoelens, overtuigingen, verlangens, gedrag. Zonder oordelen of sturing, maar met een open, nieuwsgierige houding.  Exploreren is een fundamentale coachvaardigheid die ruimte geeft aan wat er is en het onbekende durft toelaten.  Hoe evident het ook lijkt, toch wordt deze coachvaardigheid in de praktijk nog veel te weinig ingezet.  Vaak dénken we dat we luisteren, maar in realiteit zijn we onze eigen reactie al aan het vorm geven.  Jouw nieuwsgierigheid inzetten als coach is hier dus de boodschap, jouw pure aandacht en aanwezigheid inbrengen.

2. Waarderen en bekrachtigen

Met HRD Academy hebben we 12 jaar samengewerkt met Jef Clement en zijn Opleiding Inspirerend Coachen.  Ik hoor hem nog steeds zeggen in de training dat je als coach werkelijk op de loer moet liggen voor waardering en bekrachtiging van je coachee :-).  Dat je dus geen enkele kans tot bekrachtiging mag laten voorbijgaan.  Deze coachvaardigheid zorgt er immers voor dat een coachee zich gesteund en bevestigd voelt en dus meer open staat voor leren en veranderen.  Het creëert een veilig leerklimaat waarin persoonlijke groei mogelijk wordt.

3. Betrokken confronteren

In een coachgesprek echter gebeuren er ook vaak dingen die je als coach graag ter discussie stelt.  Een bepaalde zienswijze van de coachee bijvoorbeeld, of iets wat gezegd wordt of wat je als coach wil bijsturen.  Betrokken confronteren is een krachtige coachvaardigheid waarbij je mild en helder spiegelt wat je opmerkt.  Steeds met respect, zorg en gelijkwaardigheid zodat de coachee er sterker van wordt.  Je benoemt als coach wat impliciet blijft, wat vermeden wordt of wat niet klopt.  Je geeft tegengas als coach, bvb over wat je opmerkt bij de coachee of over onderliggende overtuigingen.

4. Uitdagen

Uitdagen betekent dat je de coachee uitnodigt om zijn of haar grenzen te verleggen, om iets nieuws te proberen of om verantwoordelijkheid op te nemen. Je doet dat als coach zonder druk en met vertrouwen in het potentieel van de ander. Je daagt uit tot ontwikkeling, niet tot prestatie.  Vele coachees laten een deel van hun mogelijkheden onbenut.  Door hen op de juiste manier en op het juiste moment even uit te dagen komen ze meer en meer in hun kracht te staan, krijgen ze meer lef en groeien ze.  

5. Inspireren

Een coachingsgesprek gaat de diepte in als het inspirerend wordt.  Bij inspirerend coachen wordt er creativiteit aangewakkerd, komen er nieuwe ideeën en een nieuw elan.  We proberen als coach de coachee te inspireren om zichzelf te overtreffen en van het begaanbare pad af te wijken.  Inspireren is een coachvaardigheid die je inzet met behulp van sterke vragen, metaforen of herkaderen.  Soms komt de coaching in een beslissende plooi te liggen door één inspirerende tussenkomst.

6. Toelaten en ruimte geven

Als coach ben je aanwezig zonder te veel in te grijpen. Je laat emoties, stiltes of onduidelijkheid toe, ook als ze ongemakkelijk aanvoelen. Door ruimte te geven aan wat er is, zonder invulling of oplossing, ontstaat vaak precies de beweging die nodig is.  Soms is het de kunst om dingen te laten zoals ze zijn, zodat ze vanzelf kunnen veranderen.  Deze coachvaardigheid om moeilijke gevoelens toe te laten en te verkennen, kan niet ontbreken in je toolbox als coach.  

7. Ontspannen

Door te ontspannen als coach creëer je een rustig en ontspannen leerklimaat.  Een gespannen coach of een gespannen coachingsgesprek draagt niet bij aan het leerproces.  Als coach straal je rust en vertrouwen uit, ook als het spannend wordt.  Ontspannen betekent bijvoorbeeld dat je je eigen 'moeten' kan loslaten als coach.  Je hoeft niks te fixen, je hoeft het niet 'goed' te doen.  Die innerlijke rust werkt door op de coachee en schept een bedding voor echt contact en duurzame verandering.

Het GRROW model: een praktisch kader voor coaching

In onze blog Het GROW model: een krachtige structuur voor coaching beschreven we het GROW model reeds.  Jef Clement gebruikt in zijn boek én in de Opleiding Inspirerend Coachen het GRROW model, met dus een extra stap.

1. Goal: verkennen van het doel, de gewenste situatie
2. Reality: exploreren van het probleem, de realiteit en haar context
3. Resources: verkennen van hulpmiddelen en krachtbronnen
4. Options: exploreren van mogelijkheden en opties, de creatieve fase
5. Will: maken van een plan, komen tot beslissingen en actie

Het is geen stappenplan dat je strak moet volgen, wel een leidraad die je toelaat om soepel mee te bewegen met de flow van het gesprek. Door dit model te combineren met de 7 coachvaardigheden, ontstaat een natuurlijke structuur waarin de coachee zich gehoord, uitgedaagd én ondersteund voelt. Je werkt doelgericht zonder het relationele aspect uit het oog te verliezen.

Wil je de 7 coachvaardigheden en het GRROW-model zelf leren toepassen?

Wil je dit model zelf ervaren en leren hoe je de zeven coachvaardigheden op een natuurlijke manier inbrengt in je gesprekken? Dan is onze opleiding Inspirerend Coachen de ideale volgende stap.