Wicked Skills Lab®

Generieke vaardigheden worden de toekomst, maar niet gelijk welke. De bestaande lijst van 21^ste eeuwse vaardigheden die rond 2000 werd bedacht, is bedroevend vaag en weinig aangepast aan de wicked situaties waar professionals en organisaties mee te maken hebben.

Voor individuele professionals

Professionals worden uitgedaagd om hun weg te vinden in steeds veranderende omgevingen. Voor jezelf zorgen, sucesvol en zingevend bezig zijn, vraagt meer dan hoog inhoudelijk deskundig zijn. Om op de Plek der Moeite te blijven staan, heb je een stevige mindset nodig. Het is niet langer voldoende om getraind te zijn in vergadertechnieken, onderhandelingstechnieken of geweldloze communicatie. Kaders uit het complexiteitsdenken helpen om dat profiel een inspirerende inhoud te geven. Onderzoeksresultaten uit de neurosciences leveren inzichten op. Deze worden vertaald in concrete methoden. Hoe je daarbij met je waarden en overtuigingen aan de slag gaat, is de basis. Je persoonlijkheid is je instrument dat je inzet ten goede van organisaties en wereld.

In-company

Dit programma wordt In-company ingezet door organisaties die beseffen dat hun medewerkers een ‘next level’ nodig hebben om mee te zijn met uitdagingen van de organisatie. Veel voorkomend is dat de leiding beseft dat de professionals vergaand eigenaarschap moeten nemen en moeten participeren in organisatievraagstukken. Er zijn heel wat toekomstige ontwikkelingen waarop organisaties willen anticiperen.

In functie van deze organisatieontwikkeling wordt het Wicked Skills Lab® ingezet. De wicked skills zijn het referentiekader van professionele identiteit dat een organisatie kan ambiëren. Tijdens een intake wordt de Wicked Skills Lab® op maat gemaakt en gekoppeld aan een specifieke organisatieontwikkeling. Op die manier wordt de training een fundament van een verandertraject.

• Veranderaars die gevraagd worden om fundamentele change in de organisatie te faciliteren.
• HR professionals, interne opleiders en leidinggevenden die effectiever met situaties en medewerkers willen werken.
• Experten, ingenieurs, technici en economen die de menselijke en systemische kant van hun werk willen beter doen.
• Externe organisatiecoaches en consultants die effectiever veranderingsprocessen willen begeleiden in organisaties.
• Millennials die zich willen wapenen voor hogere functies.
• Alle mensen die een mensgerichte beroepsopleiding willen volgen maar eerst een fundament van beton willen gieten, in deze eeuw van complexe uitdagingen.
• Mensen die beseffen dat ze toe zijn aan een update van hun mindset.
• Sociale werkers, overheidsmedewerkers en veranderaars die met complexe problematieken werken.
• Professionals die een loopbaanswitch maken naar een functie waarin ze met mensen werken.
• Docenten uit hogescholen die gebeten zijn om hun studenten beter te wapenen voor een snel veranderende wereld waarin persoonlijkheid en communicatie succesfactoren zijn.
• Trainers die de leerinhouden willen verwerven om zelf verder door te geven, nemen vooraf contact op voor afspraken rond intellectueel eigendomsrecht.
• Projectmanagers

Je hebt minstens een minimale ervaring in werksituaties en in het reflecteren over je eigen functioneren.

• Je verwerft een voorsprong als professional ten opzichte van leeftijdsgenoten en collega’s op het vlak van maturiteit en bekwaamheid.
• Je brengt een inspirerende visie binnen in je werk of organisatie. 
• Je leert weerstand van systemen en medemensen ombuigen.
• Je ontwikkelt je leiderschapsvaardigheden.
• Je onderzoekt hoe wicked skills de essentie van je beroepsrol (leiderschap, consultancy, coachen of trainen) verandert.
• Je verwerft een mindset waar je de volgende fase van je leven op kan bouwen.
• Je werkt aan je eigen patronen en persoonlijkheid.
• Je leert hoe je draagvlak creëert voor je ideeën en hoe je mensen kan meekrijgen met je idee.
• Je leert dialogen en groepsgesprekken faciliteren.
• Je leert mensen aansturen waar je geen hiërarchische bevoegdheid over hebt.
• Je leert aan jezelf trouw te blijven doorheen alle veranderingen.

Wicked skill 1: Levenslang leren en ontwikkelen

De gedachte dat je dertig jaar in één team of één afdeling werkt, is verleden tijd. Meer en meer professionals bewegen zich doorheen verschillende projecten, afdelingen en werkcontexten. Ze zijn eenlingen die geacht worden met heel veel mensen goed samen te werken. De beweeglijkheid van professionals doorheen vele contexten en samenwerkingen zorgt voor een nieuwe vorm van complexiteit. Professionals zijn niet langer makkelijk in een functiehuis onder te brengen. In plaats van overal met de wind mee te waaien of zich vast te laten zetten, wordt het belangrijk om een helderheid wie je bent, waar je voor staat en van daaruit loyale verbindingen aan te gaan. Dat voelt aan als een innerlijke navigator of een innerlijk kompas. Je waarden en visies bieden houvast voor jezelf.

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• Inzicht in de mindset, denkkaders en criteria van levenslang leren.
• Het verschil tussen leren en ontwikkelen.
• De rol van de criteria kennen van succesvolle zelfregie.
• Je ontwikkelt een mindset om te floreren op de plek der moeite.

Wicked skill 2: Je professionele identiteit meerstemmig invullen

Dat je als professional slechts één rol vervult, is ook al lang verleden tijd. Naargelang de context neem je een andere positie in. Deze kan bepaald worden door de toegemeten functie (= de plek in de organisatie) maar ook door de rol die je wil opnemen. Verschillende functies en verschillende rollen scheppen in menselijke samenwerking een nieuwe vorm van complexiteit. In samenwerking is het belangrijk om te expliciteren vanuit welke rol je praat. Dat kadert de betekenis van de interactie. Ben je bijvoorbeeld aan het coachen, aan het adviseren of was het de bedoeling om authentiek te zijn? Daarnaast is er de vraag hoe jij jezelf ziet qua samenstelling van rollen binnen je functie en binnen wie je zelf professioneel wil zijn. Er is ook zelfmanagement nodig. Hoe integreer je verschillende rollen tot een professioneel profiel?

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• Zelfsturing en metacognitie op rollen.
• Je innerlijke complexiteit van posities hanteren via innerlijke dialogen.
• Het meerstemmig structureren van gesprekken.
• Dankzij meerstemmig communiceren situaties depolariseren.

Wicked skill 3: De triadische dialoog als basispatroon voor een goed gesprek

Een goed gesprek wordt gekenmerkt door een vorm van vertrouwen en samenwerking. Dat kan in het beste geval het gevoel geven van ‘merging minds’. Dit is het idee dat je met gelijk wie zodanig kunt afstemmen dat de ontmoeting leidt tot een voedende wederzijdse kruisbestuiving en eventueel gezamenlijke creatie. Het is een kwaliteit van samenwerking die maakt dat men elkaar raakt, echt ontmoet, zowel in duo’s als in groepsgesprekken en lezingen voor groot publiek. Dit contrasteert met de energierovende klassieke zittende vergadering met zijn overvolle agenda maar ook met de oppervlakkige gesprekken tijdens ontspanningsmomenten.

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• De basisvaardigheden om af te stemmen op meer mensen.
• Stage setting voor een goed gesprek.
• Het verbindend patroon die we triadisch dialogiseren noemen.
• Kunnen werken met een veld van stilte en ruimte in groepen.

Wicked skill 4: Complexe uitdagingen adaptief aanpakken

Professionals worden meestal opgeleid met een basisset van protocollen die beschrijven hoe ze behoren te handelen in gegeven situaties. Voor de beginnende professional geeft dat houvast. Al vlug blijkt echter dat situaties te specifiek en complex zijn om via een standaardaanpak af te handelen. Elke situatie vraagt een eigensoortige aanpak. Complexe vraagstukken los je beter op met kenniscreatie, door patronen te leren zien en met een actiegerichte aanpak. Je gaat voorzichtig tastend en testend aan de slag. Je nieuwsgierigheid en leergierigheid monden uit in onderzoek en kenniscreatie. Je leert het systeem zien. Door bewust bezig te zijn met wat werkt en wat niet werkt, word je een creatieve professional.

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• De eigenheid van wicked problems.
• De mindset waarmee je wicked problems het beste kunt benaderen.
• Patronen als manier om ‘hacking the system’ te doen.
• Een systeemkaart maken van een complex gebied.
• Actieonderzoek als stasgewijze manier om verandering te realiseren.

Wicked skill 5: Diversiteit bewust opzoeken in groepen en teams

Vroeger, in de vorige eeuwen, werd je als een sterke persoonlijkheid gezien als je een standvastige en scherpe mening had over zaken. Sedert het postmodernisme en relativisme is dit juist omgekeerd. Een sterke persoonlijkheid is hij of zij die diversiteit aankan, zich laat raken, zich laat corrigeren en vanuit eigen authenticiteit anderen raakt. Diversiteit erkennen zorgt vanzelf voor een complexe sociale werkelijkheid. Inclusie en gelijkwaardigheid is een nobel doel, maar niet gemakkelijk. Omgaan met diversiteit is des te moeilijker als er een conflict gaande is. De nieuwe complexiteit is dat we enerzijds graag gelijkwaardigheid en inclusie verhogen, maar er anderzijds vooralsnog niet goed in slagen diversiteit productief te maken in een gemeenschappelijk groter verband.

Wat leer je in deze trainingsdag?

• Meervoudige beschrijvingen met het model van de perceptuele posities.
• Collectieve intelligentie en emergente processen leren activeren.
• Meerzijdige partijdigheid als basis voor bemiddelen.
• Verschillen en conflicten begrijpen.
• Het verbinden van mensen in een groter geheel.

Wicked skill 6: Voortgang maken met gelaagd schakelen

Je bent als hedendaagse professional niet enkel bezig in je eigen hokje of functie. Je maakt deel uit van een groter geheel en daar handel je naar. Deel uitmaken van een groter geheel gaat over meer dan loyaal, gehoorzaam of dienstbaar zijn aan een werkgever. Werkgevers hebben het nodig om samen te werken met bekwame en wakkere professionals. Een groeiend aantal professionals is vragende partij om de organisatie en systemen waarin ze werken gericht te verbeteren. Elke professional kan vanuit zijn plek participeren in organisatieontwikkeling en samenlevingsontwikkeling en zijn persoonlijke ontwikkeling daaraan koppelen. Dat vraagt inzicht in de gelaagdheid van je werk. Vanuit je eigen werkplek kun je gelaagd leren werken. Je werkt op micro-, meso- en macroniveau tegelijk.

Wat leer je in deze trainingsdag?

• Leren kijken naar gelaagdheid in organisaties, systemen en sectoren.
• Je onderzoekt je eigen gesitueerdheid.
• Een methodiek (Vorkmodel) om gelaagdheid in beeld te brengen.
• De samenhang zien tussen sporen van ontwikkeling.

Wicked skill 7: Lateraal denken en processen van het onbewuste toevoegen

Vaak zeggen mensen achteraf: ‘Ik had het voorgevoel al, ik wist dat dit niet zou werken’. Toch hebben ze hun gevoel vooraf niet gevolgd. Velen vinden intuïtie niet betrouwbaar en geen goede basis voor beslissingen. Alles wat met hypnose en suggestie te maken heeft, werd ook lang weggezet als fictie of weggelachen als horoscoop. Wat niet verklaard kon worden, werd placebo genoemd. Voor vele rationeel opgevoede professionals is het een uitdaging om hun wetenschappelijke en rationele geest, te verbreden met het bewustzijn van trage, onbewuste informatie verwerkende processen. Uit vele studies is nochtans gebleken dat ons functioneren grotendeels onbewust gebeurt. Denkfouten zijn in kaart gebracht en helpen om intuïtieve gedachten of gevoelens professioneel te gebruiken. Uiteindelijk gaat het om het samengaan van ratio en intuïtie, van linker- en rechterhersenhelft.

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• Inzicht in de neuro-fysiologie van de hersenen.
• Je onbewuste voor je laten werken.
• Je buikgevoel activeren.
• Met metaforen leren werken.
• Hoog gevoelige sensitiviteit onder zelfsturing brengen.

Wicked skill 8: Meesterschap in beïnvloeding en gedragsverandering

Eén van de meest voorkomende vragen is hoe je andere mensen aan je kant kunt krijgen. Hoe vanuit je professionele rol de andere gericht beïnvloeden. Dit vraagstuk heeft veel te maken met het feit dat we volgens bepaalde patronen werken. Je wil bijvoorbeeld de andere overtuigen met rationele argumenten. Of je geeft advies en de ander volgt het niet op. Je presenteert een idee op een vergadering en mensen gaan in de weerstand. Nochtans is er vanuit de sociale psychologie voldoende inzicht in wat er werkt en niet werkt. Waarom gebruik je dan die oude patronen die niet werken? Er zijn gemodelleerde beïnvloedingstechnieken die iedereen kan inzetten om in zijn beïnvloedingscirkel meer impact te hebben. Het belangrijkste is deze manipulatieve technieken ethisch in te zetten en dat je bereid bent om te leren spelen en oefenen met ongewone, vaak contra-intuïtieve technieken en neuropsychologische bias.

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• Wetmatigheden uit de sociale psychologie rond beïnvloeding.
• Openlijke methoden van beïnvloeding.
• Indirecte, suggestieve methoden van beïnvloeding.
• Integratie van 21ste -eeuws professioneel profiel in gesprekvormen als feedback geven, inspireren en adviseren.

Wicked skill 9: Vanuit wijsheid een verschil maken

In een VUCA-wereld is er speciale mindset nodig om staande te blijven, aan zelfzorg te doen en gelukkig te zijn. Vaak heb je te laveren tussen belangen en krachten. Er gebeuren prettige en minder prettige zaken. De wijze professional kan dicht bij zichzelf blijven, relativeert en kan surfen op gebeurtenissen, emoties en gedachten. Je wordt een dansende derwisj. En zo blijf je staande op de Plek der Moeite. Je wordt uitgenodigd jezelf verder te ontwikkelen en tot een hoger bewustzijnsniveau te komen. Je laat je niet meeslepen door socialisatieprocessen of vervreemding. Je blijft jezelf en je gebruikt een regeneratieve houding om medemensen en organisaties te revitaliseren. Je bent een actieve speler als leider en begeleider van de samenleving. Daarin vind je je stabiliteit.

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• Waaraan herken je wijsheid?
• Hoe je zelf als professional kunt doorontwikkelen in de richting van wijsheid.
• Een brede blik op je eigen rol in de ontwikkeling van grotere gehelen.
• Exploratie op welke manier activisme en eigenzinnigheid onderdeel is van je professionele identiteit.

Wicked skill 10: Geïnspireerd en bevlogen zijn

Wicked skills vormen één geheel, één mindset en één competentieprofiel om succesvol te floreren in complexe, onzekere en lastige situaties. In deze laatste dag brengen we alles samen en consolideren je ontwikkeling. Je toont je werkstuk dat gaat over je toepassingen in je werk- of levenssituatie en je profilering als professional. We maken er een ‘rite de passage’ van zodat je er sterk uitkomt. We horen graag wat het met je gedaan heeft. Het gaat dan niet over je diploma of je competentieprofiel, maar vooral over je vermogen om bewust jezelf in je professional profiel te leggen en dat te koppelen aan zinvol waardegericht werk.

Wat leer je tijdens deze trainingsdag?

• Waarden en deugden in de professionele praktijk exploreren.
• Geïnspireerd zijn en anderen inspireren als competentie.
• Vanuit inspiraties en waarden een elevator pitch formuleren.
• Je eigen stijl samenstellen.
• Visualisaties van de 21ste -eeuwse professional.

• Korte inspirerende uitleg per topic met verwijzing naar wetenschappelijk onderzoek, theoretische kaders en boeken.
• Demonstratie van een wicked skill met een deelnemer, gevolgd door veelvuldige inoefening.
• Je krijgt maximale feedback, zowel individueel als in groep, zowel van collega deelnemers als van begeleiders.
• De begeleiders zijn coachend ingesteld en stellen vragen over je levenspad.
• In het Wicked Skills Lab is het fun. Typisch voor een lab is dat je mag experimenteren met nieuw gedrag. De begeleiders zorgen voor een plezante, veilige leeromgeving met veel afwisseling. De wicked skills zullen je in staat stellen complexe situaties te ‘hacken’. 
• Je verdient, na aangetoonde integratie van de leerinhouden, het certificaat ‘Deep Evolvement Professional’. Daarna houden we een feestje.

Wist je dat je als deelnemer wellicht recht hebt op één of meerdere opleidingssubsidies? Je leest er hier alles over.

• Uitgebreide syllabus 'Wicked Skills Lab®: mindset en competenties voor de professional van de 21ste eeuw'
• Boek: Vandamme, R. (2022).Deep evolvement. Jouw rol in een turbulente samenleving
• Boek: Vandamme, R. (2017). Zinzoekers. De kracht van radicale authenticiteit

Rudy Vandamme (1958) is doctor in de psychologie en senior trainer en docent. In zijn trainingen beroept hij zich op dertig jaar ervaring met individuele coaching, teamontwikkeling en organisatieverandering. Op basis van zijn studies psychologie, filosofie, antropologie, NLP en bemiddeling formuleert hij methodieken die professionals kunnen inzetten om ontwikkeling vorm te geven. Hij is de oprichter van het Deep Evolvement Instituut. Rudy schreef meer dan 15 boeken, waaronder longsellers: 'Handboek Ontwikkelingsgericht Coachen voor individuen', 'Handboek Ontwikkelingsgericht coachen van teams', 'Handboek Coachend Leiderschap' en 'Zinzoekers'. Rudy heeft een talent om actuele wetenschappelijke inzichten te verbinden met concrete methodiek.